ul. Żytnia 1 - Wola

         2 sierpnia 2023 r. na ścianie Domu Parafialnego Sanktuarium św. Faustyny przy ul. Żytniej 1 w Warszawie został odsłonięty wielkoformatowy mural patriotyczny pt. "Pałacyk Michla, Żytnia, Wola".
         Nazwa muralu nawiązuje do słynnej piosenki powstańczej o tym tytule.
         Mural przedstawia postaci żołnierzy batalionu "Parasol" Zgrupowania AK "Radosław" plut. pchor. Józefa Szczepańskiego ps. "Ziutek", autora piosenki oraz sierż. pchor. Janusza Brochwicz-Lewińskiego ps. "Gryf", dowódcy Grupy Szturmowej IV plutonu I kompanii Batalionu "Parasol".

         2 sierpnia 1944 r. wieczorem w tym Sanktuarium żołnierze dowodzeni przez "Gryfa" uczestniczyli w mszy świętej, po zakończeniu której wyruszyli do dalszej walki w Powstaniu Warszawskim.
         Istotnym elementem muralu jest odwzorowanie obrazka Pana Jezusa Miłosiernego, który "Gryf" otrzymał od matki, gdy wyruszał na wojnę we wrześniu 1939 roku.
         Mural opatrzony jest pamiątkową tablicą informującą o roli miejsca, w którym się znajduje.

         Treść tablicy:

         W tym miejscu w drugim dniu Powstania Warszawskiego - 2 sierpnia 1944 roku na Eucharystii stawili się żołnierze dowodzonej przez sierż. pchor. Janusza Brochwicz-Lewińskiego ps. "Gryf" - Grupy Szturmowej IV plutonu I kompanii Batalionu "Armii Krajowej "Parasol" i stąd wyruszyli do dalszej walki.
         Mural upamiętnia obronę kamienicy Michlerów tzw. Pałacyk Michla widoczny w centralnej części ściany, postać dowódcy tej obrony sierż. pchor. Janusza Brochwicz-Lewińskiego ps. Gryf oraz plut. pchor. Józefa Andrzeja Szczepańskiego ps. "Ziutek", autora słynnej piosenki "Pałacyk Michla, Żytnia, Wola". Na muralu widzimy też obrazek Pana Jezusa Miłosiernego, który Gryf otrzymał od matki, gdy wyruszał na wojnę w 1939 roku. Wierzył, że On właśnie ocalił Jego życie.
         Pałacyk Michla dziś nie istnieje. Znajdował się niedaleko - przy ulicy Wolskiej 40. Obecnie jest tam pamiątkowy obelisk. Symbol "Parasola" nawiązuje do barw wstążki orderowej najwyższego polskiego odznaczenia bojowego - Virtuti Militari. W uznaniu czynów najwyższego męstwa w okresie drugiej wojny światowej został nadany Harcerskiemu Batalionowi Armii Krajowej Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. Dziś tradycje batalionu AK "Parasol" dziedziczą żołnierze Jednostki Wojskowej Komandosów z Lublińca - Zespół Bojowy C. Za zgodą żyjących wówczas Weteranów "Parasola" - naszywka, podobna jak ta odwzorowana na muralu - pojawiła się po raz pierwszy na mundurach Zespołu Bojowego C w 2010 roku, podczas VII zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego Afganistan i jest noszona po dzień dzisiejszy.
         "Gryf" opowiedział nam o walce swojej i jego towarzyszy broni o Wolną Polskę, z której Oni nigdy nie zrezygnowali, i którą nam powierzyli. Nasza wolność została okupiona wielką ofiarą tamtego Pokolenia. Teraz czas naszej odpowiedzialności za Nią. Wezwanie "Pilnujcie Polski" dotyczy każdego z nas.

Maciej Janaszek-Seydlitz

zdjęcia: Maciej Janaszek-Seydlitz