Batalion szturmowy AL im. Czwartaków zorganizowany
23.10.1943 r. z członków ZWM i Milicji RPPS. Nazwą nawiązywał do tradycji 4 pułku piechoty liniowej "Czwartaków",
jednego z najlepszych pułków Królestwa Polskiego.
W skład batalionu wchodziły:
- 1 kompania "Witka Tramwajarza",
- 2 kompania "Teocha",
- 3 kompania "Politruka",
- pluton sztabowy.
Batalion liczył łącznie około 400 żołnierzy, stosunkowo
dobrze uzbrojonych.
W Powstaniu jego żołnierze walczyli początkowo na
Woli, w Śródmieściu i na Starym Mieście, gdzie 7 sierpnia nastąpiła koncentracja i reorganizacja batalionu
uzupełnionego ochotnikami. Kompanie "Witka Tramwajarza", "Teocha" i "Politruka" broniły barykad na Placu Zamkowym ,
przy ul. Mostowej, Boleść, Bugaj ,
uczestniczyły w ataku na dworzec Gdański i w obronie Polskiej Wytwórni Papierów
Wartościowych
pod dowództwem kpt. Henryka Woźniaka "Hiszpana". Po zbombardowaniu 26 sierpnia kwater batalionu na
ul. Freta 16 ,
gdzie zginęli oficerowie Sztabu Warszawskiego AL., część oddziału z kpt. "Konradem" przeszła kanałami
i walczyła na Żoliborzu i w Puszczy Kampinoskiej, a pluton por. Edwina Rozłubirskiego "Gustawa" walczył w
Śródmieściu Płd. w Alejach Jerozolimskich, w obronie ul. Książęcej i placu Trzech Krzyży.
Opis odznaki:
Orzeł bez korony ze skrzydłami skierowanymi do dołu. Poniżej
w półkolu symboliczne wyobrażenie wybuchu, w jądrze którego litery ZWM (Związek Walki Młodych). Między prążkami
skrzydeł orła i wzdłuż dolnej krawędzi rozłożony napis BATALION / IM. CZWARTAKÓW ? 1943 . ? 1945. Litery AL. w
pierwszym słowie podwyższone (pokreślenie przynależności do Armii Ludowej).
Mosiądz srebrzony i oksydowany, wymiary 20.7x20,6 mm.
Bardziej szczegółowy opis historii batalionu "Czwartaków" znajduje się na stronie Wikipedii.