13 sierpnia 1944 r. na Starym Mieście było wyjątkowo spokojnie. Być może dlatego, że była to niedziela, Niemcy nie przejawiali dużej aktywności. Średnia temperatura powietrza wynosiła 20°C, było raczej pogodnie i słonecznie. Interesującą nas barykadę na Podwalu obsadzali żołnierze z kompanii Harcerskiej batalionu "Gustaw". Z prawej strony Podwala, na Reducie dowodził pchor. "Ogrodziński" Lech Pecho. Po lewej stronie dowództwo pełnił pchr. "Krakowski" Tadeusz Iłłakowicz (dowódca 3 plutonu kompanii Harcerskiej).
          Za tymi stanowiskami, nieco z tyłu, w ruinach cerkwi znajdowała się kilkuosobowa placówka powstańców z kompanii "Aniela" (także baonu "Gustaw"), którą dowodził "Czarek" Cezary Kiliman. Od rana panował spokój, nic nie wskazywało, iż Niemcy podejmą atak. Na Nowym Zjeździe nie widać było żadnych oddziałów piechoty czy czołgów. W związku z czym na barykadach wystawione były jedynie "czujki", natomiast reszta żołnierzy z obsady barykady znajdowała się niedaleko, w jakiś przygodnych kwaterach.
          Około godziny 11:00 polskie punkty obserwacyjne dały znać, że od Nowego Zjazdu zbliżają się dwa czołgi, kierujące się na Plac Zamkowy. W tamtym czasie, prawdopodobnie mało kto zauważył, iż jeden z pojazdów był dużo mniejszy od drugiego, nie posiadał uzbrojenia: działa, ani karabinów maszynowych. Dziś wiemy, iż był to niemiecki transporter ładunków Borgward B IV, wyglądem zewnętrznym zbliżony bardziej do tankietki, niż do czołgu. Drugi, dużo większy pojazd, to zapewne działo pancerne StuG 40 Ausf. G SdKfz 142/1. Według niektórych relacji, mniejszy pojazd na stanowiska podprowadzało nie jeden, ale dwa większe działa StuG 40.
          Oba pojazdy jechały samotnie, bez wsparcia piechoty. Gdy wjechały na Plac Zamkowy, z wieży zegarowej odezwał się niemiecki cekaem, strzelając w stronę barykady na Podwalu. Działo pancerne oddało strzał w stronę powstańczego stanowiska "Czarka", przepuszczając mniejszy pojazd. Tankietka skręciła ku barykadzie przy Podwalu, podjeżdżając do przeszkody po kilku minutach nieporadnych manewrów znieruchomiała.
          Wtedy dopiero poleciły na niemiecki pojazd butelki z benzyną (wcześniej niepełna i zupełnie zaskoczona obsada barykady nie podjęła żadnych działań). W tym samym czasie wycofało się, pozostające z tyłu, niemieckie działo pancerne. Gdy na pancerzu tankietki pojawiły się niemrawe płomienie, z wnętrza wyskoczył tylko jeden człowiek i biegnąc pod ścianami zrujnowanych kamienic zdołał umknąć w stronę Krakowskiego Przedmieścia. Za niemieckim czołgistą nie padł ani jeden strzał.
          Uwagę powstańców absorbował wtedy już wyłącznie pojazd tkwiący przy barykadzie. Ktoś krzyknął by ugasić, słaby zresztą ogień. Żołnierzy z "Gustawa" w ciągu minuty piaskiem zdławili płomienie. W tym momencie zaczęło powoli docierać do nich, że zdobyli "czołg", co w powstańczej Warszawie było wydarzeniem bardzo sporadycznym. Nikt nie podejrzewał zasadzki, wszystko odbyło się "w normalny sposób", a "czołg" został porzucony w związku - jak sobie tłumaczono - z awarią silnika bądź też w gąsienice pojazdu "wkręcił się" jakiś kawał żelastwa, uniemożliwiając jazdę.
          Dwaj powstańcy z obsady placówki (pchor. "Ogrodziński", pchor. "Miętus" Ludwik Wyporek) wyskoczyli zza osłony barykady, i mimo niemieckiego ognia z wieży zegarowej Zamku Królewskiego, znaleźli się przy tankietce. Pchr. "Miętus" wszedł do pojazdu. Po jakimś czasie wyskoczył ze zdobyczą - dwoma granatami trzonkowymi. Dwaj żołnierze wrócili do swoich. Pierwsze, jakże pobieżne oględziny "czołgu" przyniosły tylko konkluzję, że pojazd nie posiada żadnego uzbrojenia i służy najprawdopodobniej do przewożenia amunicji.
          Na początku zaistniałej sytuacji na pierwszej linii nie było żadnego z oficerów, co potwierdzają relacje uczestników wydarzeń. Dopiero po dłuższym czasie przybył powiadomiony ppor. "Kostka" Wojciech Pszczółkowski, dowódca kompanii Harcerskiej. Ppor. "Kostka" polecił jeszcze jedno rozpoznanie "czołgu", do czego wyznaczył kpr. "Zaskrońca" Kazimierza Kościa z kompanii "Aniela". Po wyjściu z pojazdu powstaniec do posiadanej wiedzy dodał jedynie to, że w pojeździe znajduje się coś podobnego do radiostacji. Będąc w środku, kpr. "Zaskroniec" próbował także uruchomić silnik "czołgu", jednak bezskutecznie.
          Należy zauważyć, że w trakcie obu oględzin Niemcy prowadzili ogień z Zamku Królewskiego, próbując przeszkodzić Polakom. Potwierdza to wielu naocznych świadków. Było to logiczne - nieprzyjacielowi chodziło o zniszczenie barykady, więc zależało im na tym, by Borgward pozostał na swoim miejscu. Ogniem karabinów maszynowych odpędzali Polaków i nie pozwalali zbliżyć się do pojazdu tkwiącego przed barykadą.
          Zaraz też przy barykadzie pojawił się dowódca kompanii "Aniela" kpt. "Włodek" Włodzimierz Stetkiewicz. Obaj dowódcy kompanii przeprowadzili krótką naradę i zgodnie z "drogą służbową" kpt. "Włodek" powiadomił przełożonego - kpt. "Gustawa" Ludwika Gawrycha (dowódcę baonu "Gustaw"), o "zdobyciu czołgu na barykadzie". Do kpt. "Gustawa", który akurat odbywał naradę z oficerami w swojej kwaterze, wiadomość ta dotarła około godziny 12. Niestety nie zachował się ten pierwszy meldunek, nie znamy jego szczegółów. Kpt. Ludwik Gawrych w swoich późniejszych wspomnieniach napisał, że sprawa z "czołgiem" wydała mu się "mocno podejrzana", w związku z czym był przeciwny wprowadzania zdobyczy poza linię polskich umocnień. Postanowiono poczekać do wieczora, dopiero wówczas batalionowy pirotechnik "Wiktor" (Witold Piasecki) dokona jeszcze jednego rozpoznania pojazdu, pod względem właśnie materiałów wybuchowych i ewentualnej pułapki.
          W danej chwili dowództwo baonu "Gustaw" postanowiło ze względów bezpieczeństwa nie czynić nic i pozostawić pojazd w tym samym miejscu oraz w takim stanie, w jakim porzucił go niemiecki kierowca. Przypuszczano, że jeśli pojazd jest czymś na kształt goliata uruchamianego radiem, do wieczora Niemcy spowodują wybuch. Natomiast, jeśli do tego czasu nic się nie wydarzy, należy sądzić, że pojazd jest niegroźny. Sam dowódca kpt. Gustaw" powiadomił pisemnie swego przełożonego mjr "Roga" Stanisława Błaszczaka o zdobyciu czołgu.
          W tym czasie na barykadzie przy Podwalu, na polecenie kpt. "Gustawa", zastosowano pewne środki ostrożności - wycofano załogę o kilkadziesiąt metrów dalej. Jednak przez kilka godzin nic się nie działo podejrzanego z pojazdem, Niemcy nie przejawiali aktywności i powstańcy uznali tę ostrożność za przesadzoną i wręcz zbyteczną.
          Po otrzymaniu meldunku mjr "Róg" uznał, że powstańcy jego zgrupowania naprawdę odnieśli sukces zdobywając czołg. O godz. 14 wysłał meldunek do dowódcy Grupy "Północ" płk. "Wachnowskiego" Karola Ziemskiego: "Godz. 13.45 butelkami spalono lekki czołg przy barykadzie Podwale. Na 2 tygrysy w rejonie placu Zamkowego poszedł Piat."
          O godz. 15:30 mjr "Róg" przekazał kolejny, już bardziej szczegółowy meldunek do płk. "Wachnowskiego": "W godzinach popołudniowych mały czołg rozpoznawczy w rejonie barykady Podwale zatrzymałem. Szofer uciekł. Licząc się z możliwością przysłania czołgu dla odprowadzenia małego, nastawiłem piata. Wieczorem częściowo rozbiorę barykadę i wprowadzę czołg. Czołg jest na chodzie".
          Z powyższego meldunku dowódcy zgrupowania widzimy, iż mjr "Róg" widział już poważny sukces swych podkomendnych, którzy zdobyli mały czołg, który na dodatek jest sprawny. Akceptował lub sam był pomysłodawcą akcji wprowadzenia pojazdu za barykadę w głąb Starego Miasta, jednak dopiero wieczorem.
          Wróćmy na barykadę przy ul. Podwale, gdzie do godziny 16:00 nic ważnego się nie działo. O tej godzinie u por. "Janka" Leona Keca oraz ppor. "Kostki" zgłosiło się kilku powstańców twierdząc, że mają rozkaz przełożonego (najprawdopodobniej mjr "Roga"), by zbadać "czołg", uruchomić go i wprowadzić w obręb powstańczych pozycji. Jak wspominają świadkowie (m.in. ppor. "Kostka"), żołnierze ci nie posiadali pisemnego rozkazu. Powstańczy oficerowie z "Gustawa" mimo to nie mieli żadnych zastrzeżeń i specjaliści oddelegowani do tankietki rozpoczęli kolejne rozpoznanie pojazdu. Kim byli ci powstańcy? Dziś istnieją dwie wersje: żołnierze z kompanii Harcerskiej batalionu "Gustaw" są pewni, iż byli to powstańcy z Dywizjonu Motorowego "Młot". Natomiast kpt. "Ognisty" Lucjan Fajer (zastępca dowódcy zgrupowania "Gozdawa") w swej książce "Żołnierze Starówki" stwierdza, że byli to miedzy innymi: strz. "Czambo" (ewentualnie "Cymbo" lub "Czymbo" - Zygmunt Salwa), strz. Henryk Paczkowski oraz strz. Szczawiński z kompanii motorowej "Orlęta" Zgrupowania "Gozdawa".
          Kolejne oględziny pojazdu wypadły pomyślnie. Powstańcy oddziału motorowego nie stwierdzili w środku nic podejrzanego, udało im się uruchomić silnik i nawet wykonać kilka manewrów. Podczas tego rozpoznania, Niemcy już nie strzelali. W związku z uruchomieniem "czołgu", dowódca kompanii Harcerskiej wydał zgodę na częściowe rozebranie barykady, by pojazd mógł się dostać w obręb polskich pozycji. Żołnierze ppor. "Kostki" w przeciągu pół godziny rozebrali część barykady, tak że pojazd mógł już śmiało wjechać.
          Zdobyta tankietka odjechała w głąb ul. Podwale. Już wtedy na jej pancerzu siedziało kilka osób, a powstańcy i cywile zbierali się radując ze zdobyczy. Droga zdobytego pojazdu wiodła Podwalem do ul. Kapitulnej, następnie ul. Piekarską, Zapieckiem, aż do kwatery mjr. "Roga" na Rynku Starego Miasta. Dowódca Zgrupowania z oficerami swego sztabu wyszedł pogratulować powstańcom zdobytego "czołgu".
          W tym czasie któryś z powstańców wyniósł z kwatery mjr "Roga" biało-czerwoną flagę na drzewcu i odtąd poprzedzał trasę objazdu tankietki. Przejazd ten stał się wielkim świętem tej części Starówki, manifestacją radości ze zdobyczy i zwycięską defiladą. Dalsza trasa przejazdu to ul. Nowomiejska, ul. Freta, aż do budynku przy ul. Podwale 29, gdzie około godziny 17:45 zdobytą tankietkę zatrzymała barykada, którą należało rozebrać. Wokół pojazdu gęstniał tłum liczący ponad 300 osób, złożony z powstańców m.in. harcerskiego batalionu "Wigry" (który kwaterował tuż obok, przy ul. Długiej 7) oraz cywilów. Radość z pancernej zdobyczy była wielka. Natychmiast przystąpiono do zrobienia przejazdu w barykadzie.
          Janusz Wałkuski, wówczas 10-letni chłopiec mieszkający na ul. Podwale 29, wspomina: "To, co zobaczyliśmy, wprawiło nas w osłupienie! Na betonowym podeście pod murem obronnym stał czołg z biało - czerwoną flagą! (...) Z trudem przeciskaliśmy się przez zwarty krąg ludzi, aby go obejrzeć z bliska, dotykać, gładzić jego chłodny pancerz... - Nasz czołg! (...) Nas interesowało głównie jak na niego wejść! Antkowi, który był starszy i większy ode mnie, udało się wdrapać na górę - mnie niestety nie! Silnik już zawarczał, wyrzucając z siebie kłęby spalin - czołg miał za chwilę ruszyć a ja w żaden sposób nie mogłem się na nim zaczepić! Wreszcie noga moja znalazła na czymś oparcie, ręką chwyciłem krawędź pancerza, za drugą ujął mnie pan Józio, który mieszkał w sąsiedniej piwnicy i jechałem! Jechałem na czołgu! Radość moja nie trwała jednak długo. Przy zwrocie z Podwala w Kilińskiego, obsunęła mi się noga, zawisłem na rękach i mimo rozpaczliwej walki o utrzymanie się na czołgu - odpadłem!"
          Po skręceniu w ul. Kilińskiego, transporterowi znowu przejazd zatarasowała niewielka tym razem, około metrowej wysokości barykada, zbudowana z płyt chodnikowych i ziemi.