KILKA SŁÓW KOMENTARZA DO KALENDARZYKA Z POWSTANIA 1944 r.


         Zapiski w kieszonkowym kalendarzyku spisane zostały w czasie Powstania oraz po jego upadku, łącznie z pierwszym okresem niewoli.

         W chwili wybuchu Powstania byłem 17-nastoletnim chłopakiem wychowanym w patriotycznej, katolickiej, praktykującej Rodzinie, któremu nie zdarzyło się jeszcze ani razu przebywać poza domem przez dłuższy czas. Wspominam o tym dlatego, że zderzenie z twardą rzeczywistością Powstania było bardzo ciężkim i trudnym do zniesienia przeżyciem. Dotyczy to w szczególności okresu choroby, kiedy zostałem sam u obcych (choć bardzo życzliwych) ludzi, pozbawiony kontaktu z kolegami i bieżących wiadomości. W tym krytycznym czasie pomogły mi niewątpliwie praktyki religijne wyniesione z domu rodzicielskiego. Wierzę również, że dzięki temu przeżyłem Powstanie i niewolę, kiedy kilkakrotnie otarłem się o śmierć, a pomimo to wyszedłem z Powstania nawet nie zadraśnięty.

         Notatki moje są gorącym zapisem tego co przeżyłem lub słyszałem i nie zawsze mogą się pokrywać z obiektywnymi i wszechstronnymi opracowaniami dot. Powstania, a zwłaszcza mojego batalionu (np. książka Roberta Bieleckiego " "GUSTAW"-"HARNAŚ" dwa powstańcze bataliony ") Dotyczy to m.in. stanu osobowego który był zmienny, ilości zabitych, rannych i zaginionych. Ostatecznie jak wynika z w/w książki ogółem straty wyniosły około 50% stanu osobowego batalionu.

         Ponieważ notatki obejmują również częściowo czas niewoli, postanowiłem te wspomnienia, w krótkiej formie, rozszerzyć o ten okres.

         Wydało mi się także słuszne wprowadzenie "Prologu" obejmującego czas przed Powstaniem, jak i "Epilogu" od wyzwolenia przez wojska amerykańskie, aż do powrotu do Polski we wrześniu 1946 r. i pierwszego zderzenia z "socjalistyczną" rzeczywistością.


         Tak więc ostatecznie na moje krótkie wspomnienia złożą się:

         1. Prolog - Okres przed Powstaniem

         2. Notatki z kalendarzyka

             cz. 1. Powstanie 01.08.1944 - 05.10.1944 r.

             cz. 2 Niewola 06.10.1944 - 04.1945 r.

         3. Epilog - Okres po wyzwoleniu 04.1944 - 10.1946 r.

Janusz Gunderman

Janusz Gunderman, ur. 24.11.1926 w Poznaniu kapral NOW i Armii Krajowej ps. "2671", "Janusz" batalion "Gustaw-Harnaś" kompania "Aniela" nr jen. 140334