Zgrupowanie "Krybar"

Opis:

         Zgrupowanie utworzone z sił południowej części 1 rejonu zgrupowania mjra "Roga" odciętych od dowództwa rejonu wskutek opanowania przez Niemców trasy mostowej na most Kierbedzia.

W skład grupy bojowej weszły:
- III zgrupowanie por. Juliusza Szawdyna "Konrada" w składzie trzech kompanii,
- VIII zgrupowanie por. Mariana Mokrzyckiego "Bicza" w składzie czterech kompanii, plutonu pionierów i kolumny motorowej,
- Oddział WSOP kpt. Stanisława Skibniewskiego "Cubryny" stanowiący załogę Elektrowni Warszawskiej .

         Dowódca kpt. Cyprian Odorkiewicz "Krybar".

         Zadaniem oddziałów było opanowanie Powiśla. Najbardziej umocnionymi punktami oporu Niemców w tym rejonie były Uniwersytet Warszawski, Komenda Policji na Krakowskim Przedmieściu 1, Elektrownia oraz most Poniatowskiego. Atak na Pałac Namiestnikowski i Uniwersytet załamał się wobec ogromnej przewagi ogniowej nieprzyjaciela. Nie udały się też ataki na mosty: Poniatowskiego i kolejowy. Wielkim sukcesem było natomiast zdobycie Elektrowni Warszawskiej . Poza sukcesem wojskowym miało to znaczenie psychologiczne dla mieszkańców Warszawy, którzy aż do 5 września mieli światło w domach.
         W walkach o Uniwersytet powstańcy ze zgrupowania "Krybar" użyli dwóch samochodów pancernych: zbudowanego na podwoziu ciężarowego "Chevroleta" - "Kubusia" oraz zdobycznego samochodu dywizji SS Wiking, który otrzymał nazwę "Jaś" (potem "Szary Wilk").
         3 września resztki zgrupowania "Róg" wycofane kanałami ze Starego Miasta przybyły na teren Powiśla wraz ze swoim dowódcą mjr Stanisławe Błaszczakiem "Rogiem", który przejął dowództwo nad "Krybarem".
         W ciężkich walkach trwających do 6 września oddziały III i VIII zgrupowania zaczęły wycofywać się Tamką w kierunku ul. Kopernika. Pod wieczór 6 września obrońcy wycofali się ul. Foksal na drugą stronę Nowego Światu.
         Od 6 września oddziały VIII zgrupowania podjęły walkę na odcinku Nowy Świat, Warecka, Poczta Główna, gdzie utrzymały pozycje do końca Powstania. Wydzielona grupa około 50 ludzi przeszła na Czerniaków, gdzie walczyła w rejonie ul. Czerniakowskiej i Szarej, a następnie ul. Solec i przystani "Syrena".


Opis odznaki:

         Krzyż równoramienny o matowanej powierzchni z wkomponowaną nań "kotwicą". W centrum kwadratowa tarcza z nazwą zgrupowania KRYBAR. Na ramionach wypukłe: III-VIII AK (są to numery pododdziałów "Krybara").
Biały metal, wymiary 17x17 mm.



Bardziej szczegółowy opis historii zgrupowania "Krybar" znajduje się na stronie Wikipedii.

redakcja: Maciej Janaszek-Seydlitz

opracowanie graficzne: Joanna Janaszek-Seydlitz