Odznaki Walczącej Warszawy


         W wielu armiach świata istnieje zwyczaj, że poszczególne jednostki posiadają swoje własne charakterystyczne odznaki, które żołnierze noszą na mundurach podkreślając z dumą przynależność do określonego oddziału. Zwyczaj ten istniał również w Wojsku Polskim po odzyskaniu przez Rzeczpospolitą niepodległości w 1918 roku. Objął on również polskie zbrojne oddziały działające w czasie II Wojny Światowej. Ze względu na specyfikę działalności konspiracyjnej oddziały powstańcze nie posiadały odznak w czasie działań wojennych. Odznaki takie zostały stworzone dopiero po zakończeniu wojny dla upamiętnienia służby w poszczególnych formacjach.
         Lata powojenne nie były również czasem sprzyjającym kombatantom Armii Krajowej chcącym nosić z dumą odznaki swej przynależności do bohaterskich oddziałów walczących o wolność i niepodległość Rzeczypospolitej. Przez długie lata byli oni otoczni niechęcią a nawet wrogością ze strony komunistycznych władz. Dotyczyło to również uczestników Powstania Warszawskiego 1944.
         Dopiero po wielu latach dawni bohaterscy chłopcy i dziewczęta z biało-czerwonymi opaskami AK na rękawach, w międzyczasie wzbogaceni o siwe włosy, przypięli odznaki batalionów "Zośka", "Parasol" i innych słynnych formacji.
         Istnieje bogata kolekcja odznak powstańczych poczynając od odznak obwodów a na plutonach kończąc. Uwagę zwracają bardzo ciekawe pomysły i rozwiązania plastyczne wielu z nich.

Poniżej prezentujemy zestaw odznak Walczącej Warszawy.

Opisy odznak opracowano na podstawie pracy p. Grzegorza Krogulca "Warszawskie odznaki wojskowe i kombatanckie".
Informacje o historii poszczególnych oddziałów zaczerpnięto między innymi z opracowania "Oddziały Powstania Warszawskiego" (Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1988).
W tym miejscu chciałbym gorąco podziękować również Tomaszowi Zatwarnickiemu - Whatfor'owi , do którego materiałów wielokrotnie odwołujemy się przy omawianiu odznak.

Maciej Janaszek-Seydlitz



Znak Polski Walczącej

Orzeł Armii Krajowej

Znaczek pamiątkowy Powstania Warszawskiego 1944


Zgrupowanie 'Radosław'

III Obwód Warszawskiego Okręgu AK - 'Waligóra'

II Obwód Warszawskiego Okręgu AK - 'Żywiciel'

IV Obwód Warszawskiego Okręgu AK - 'Ochota'

VI Obwód Warszawskiego Okręgu AK - 'Praga'

VII Obwód Warszawskiego Okręgu AK - 'Obroża'


Pułk 'Baszta'

Pułk 'Garłuch'

Grupa 'Kampinos'

Zgrupowanie 'Chrobry II'

Zgrupowanie 'Gurt'

Zgrupowanie 'Kryska'

3 dywizja piechoty WP

Zgrupowanie 'Leśnik'

Zgrupowanie 'Róg'

Zgrupowanie 'Żmija'

Zgrupowanie 'Żubr'

Zgrupowanie 'Krybar'

Pułk 'Palmiry-Młociny'

Brygada dywersyjna 'Broda 53'

Batalion harcerski 'Zośka'

Batalion 'Miotła'

Batalion harcerski 'Parasol'

Batalion 'Pięść'

Batalion 'Czata 49'

Batalion harcerski 'Wigry'

Batalion 'Bończa'

Batalion 'Bełt'

Batalion 'Chrobry I'

Batalion 'Dzik'

Batalion Szturmowy AL im. 'Czwartaków'

Bataliony 'Gustaw', 'Harnaś', 'Antoni'

Batalion 'Iwo'

Batalion szturmowy KB 'Nałęcz'

Batalion 'Kiliński'

Batalion 'Łukasiński'

Batalion 'Miłosz'

Batalion 'Oaza'

Batalion szturmowy 'Odwet II'

Batalion 'Ostoja'

Batalion 'Golski'

Batalion 'Ruczaj'

Batalion 'Sowiński'

Batalion 'Stefan'

Batalion 'Zaremba-Piorun'

Baza lotnicza 'Łużyce'

Batalion 'Gozdawa'

Oddział kobiecy 'Dysk'

PWB/17/S

Oddział 'Barry'

Zgrupowanie 'Bartkiewicz'

104 samodzielna kompania AK/ZSP

Kompania 'Zawady'

Zgrupowanie 'Żniwiarz'

Dywizjon 'Jeleń'

Dywizjon motorowy

Grupa Artyleryjska 'Granat'

2 Harcerska Bateria Artylerii Przeciwlotniczej 'Żbik'

535 pluton AK 'Słowaków'

Pluton Głuchoniemi

227 pluton harcerski

Kadra Polski Niepodległej

KOP-PAL

Organizacja Wojskowa Korpusu Bezpieczeństwa

Polska Niepodległa

Cichociemni

Duszpasterstwo Armii Krajowej

Harcerska Poczta Polowa

'Jerzyki'

Służba Pomoc Żołnierzowi

Służba Medyczna AK

Kompania 'Zawady'

Grupy Szturmowe 'Szarych Szeregów'





niemiecka odznaka "Warschauschild"

Warschauer Schield



redakcja: Maciej Janaszek-Seydlitz

opracowanie graficzne: Joanna Janaszek-Seydlitz



Copyright © 2005 SPPW1944. Wszelkie prawa zastrzeżone.